“Son Sümer Kraliçesi” Muazzez İlmiye Çığ’ın ardından: Bilginin, merakın, sevginin peşinde 110 yıl…
Sümerolojinin İlk Kadın Temsilcisi ‘Son Sümer Kraliçesi’ Hayatını Kaybetti
Dünyanın saygın Sümerologlarından, Türkiye’nin ilk kadın Sümerologu olarak bilinen ‘Son Sümer Kraliçesi’, 110 yaşında hayata veda etti. Hayatın anlamını üretmek ve sevmek olarak tanımlayan Çığ, bilgiye olan tutkusundan hiç vazgeçmedi.
Birinci Dünya Savaşı ile hayata gözlerini açan Çığ, Osmanlı’nın son yıllarından Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşuna tanıklık etti, kuşaklar arasında iz bıraktı.
Güzelliğe ve iyiliğe olan inancını hiç kaybetmeyen Çığ, Sümer tabletlerinin çözülmesine öncülük etti, birçok çalışmaya imza attı. 110 yıllık hayatını kelimelere sığdırmak ise oldukça zordu.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu gören, ülkede bilim insanı denince akla gelen isimlerden biri olan Muazzez İlmiye Çığ, çizdiği yolda gelecek nesillere ışık tutmaya devam ediyor.
“TÜM MİRASIM ÖĞRETEBİLDİKLERİM”
Çığ’ın gençlere ilham verecek yaşamı ve felsefesi, şu sözleriyle özetlenebilir: “Ne diyor Sümerliler? Biliyorsun, neden öğretmiyorsun? Benim de tüm mirasım, öğretebildiklerimdir.”
ÇIĞ’IN HAYATININ DÖNÜM NOKTASI
1936 yılında Ankara Üniversitesi’nde Hititoloji bölümünde eğitimine başlayan Çığ, hayatının dönüm noktasını bu yıllarda yaşadığını belirtirken, “Hayatımın en muazzam zamanı” olarak nitelendirdiği Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesindeki çalışmalarıyla bugünlere geldiğini ifade etmişti.
BAŞARISININ SIRRI DÜŞÜNMEDEN ÇALIŞMAK
Çığ’a göre başarının sırrı, düşünmeden çalışmaktı. Sümer inancına göre sadece bilmek yeterli değildi, bilgi başkalarına da öğretilmeliydi. Kendi deyişiyle “Düşünmeden çalışsınlar, bol bol okusunlar.” Çığ, “Hayat çalışmaktır, çalışırsanız güzel gider” diyerek gençlere ilham olmaya devam etti.
TEMA Vakfı’nın Onursal Başkanı Hayrettin Karaca ile birlikte tarım arazilerinin satışını engellemek amacıyla Meclis Çankaya Kapısı önünde oturma eylemi gerçekleştiren Çığ, yalnızca Sümeroloji alanında değil, kadın haklarından iklim aktivizmine kadar geniş bir alanda sesini duyurdu.
“CESUR DEĞİLSEN HAYATTA İZ BIRAKAMAZSIN”
Çığ’ın cesaret ve çalışma üzerine söylediği sözler, yaşamımıza ışık tutacak cinsten: “Gelişmeye cüret edecek kadar cesur değilsen hayatta iz bırakamazsın.” diyen Çığ, gençlere de cesaret ve azimle ilerlemeleri gerektiğini hatırlatıyor.
“BU HAYATTA YAŞACAĞIMI YAŞADIM, AKLIMDA KEŞKE DİYE BİR ŞEY KALMADI”
Çığ’ın yaşam felsefesini yansıtan sözlerinden biri de, “Yapmak istediğim hemen her şeyi yaptım. Aklımda ‘keşke’ diye bir şey kalmadı.” oldu. Gençlere okumayı ve düşünmeyi asla bırakmamaları gerektiğini hatırlatan Çığ, yaşamın anlamını üretmek ve sevmekte bulduğunu vurguladı.
Muazzez İlmiye Çığ, gençlere Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün Nutuk adlı eserini okumalarını önermiş ve Atatürk sevgisini her fırsatta dile getirmiştir.
Türkiye, ‘Son Sümer Kraliçesi’ni kaybetse de, yaşamı ve düşünceleri gençlere örnek olmaya devam edecek.